Rừng sẽ càng vắng bóng những cây mai to nhất việt nam trổ bông mỗi khi xuân về, khi mà tỷ lệ cây sống khi di thực từ rừng về vườn nhà rất thấp.
có dịp đến Gia Lai thời khắc này sẽ bắt gặp đa dạng người bản địa chở những cây mai rừng bán hơi phổ biến ở dọc đường. Phổ quát cây mai từ vài năm tới vài chục năm tuổi được đào gốc, đóng bầu chở từ rừng về. Quý khách chỉ có việc xem cây, ăn giá rồi đem về trồng. Những chợ mai mini xuất hiện khắp các nơi. Các tay buôn cũng không bỏ qua cơ hội này, thu lượm đa dạng gốc mai rừng chở đi các nơi bán lại cho người có nhu cầu.

Đào tận gốc, trốc tận rễ
một vài năm trở lại đây, phong trào chơi mai giảo (lấy gốc của cây mai, sau ấy ghép những giống mai khác vào) rộ lên. Đa dạng người dân bản địa ngoài thói quen cứ tết đến là tập trung thành lực lượng vào rừng sâu chặt nhánh mai rừng về bán thì nay tiếp tục vào rừng đào luôn gốc mai. Những vùng rừng thuộc các quận như Chư Pah, Ia Grai, Phú Thiện, Đăk Đoa… của Gia Lai vốn không thiếu sắc vàng thắm của những cây mai rừng ngày xuân là thế, nay cứ thiếu dần.
Chỉ vào hai cây mai rừng mới đào về đang được bày bán ven trục đường ở TP.Pleiku, anh Ksor Giới ở xã Ia Pết, H.Đăk Đoa kể: “Người ta đào nhiều rồi, mình cộng 2 người nữa đi từ sáng đến khi mắt ko nhìn ra các con phố nữa mới về đến nhà. Hai cây mai này nằm sát vách đá, vất vả lắm mới đào được. Mỗi cây bán được hơn một triệu đồng thôi. Ví như không có người dùng thì mang về vườn nhà trồng. May thì sống, sang năm đóng bầu lại mang đi bán tiếp”.
Những cây mai rừng người dân đào về đủ loại, có cây vài năm tuổi nhưng có cây to hàng chục năm tuổi, gốc đo được cả 2 vòng tay. Không ít mai rừng bị đào lên, đóng thành bầu, được chở trên những chiếc mô tô lấm lem bụi trục đường rừng dựng bên tuyến phố chờ các bạn. Thực trạng này đồng nghĩa rừng càng vắng sắc vàng hoa mai!
nhộn nhịp kẻ bán các bạn
nhiều người chưa có tri thức về trồng, coi ngó các loại mai vàng nhưng có niềm ham với những bông mai lúc xuân về nên cũng cố mua cho mình một vài cây đem về trồng. Anh è cổ Xuân Hương ở phường An Phú, TP.Pleiku (Gia Lai) là một trong những người mê mai thuộc loại… tay mơ như thế. Nói về mai, anh hào hứng hẳn: “Năm trước mình tậu một cây mai rừng về trồng trong vườn nhà nhưng không sống được. Quyết không bỏ cuộc, năm nay mình tậu thêm 2 cây với giá 10 triệu đồng. Một cây nhờ nhà vườn chăm, một cây tiếp tục trồng trong vườn nhà. Mong rằng cây sống!”.
Tại con đường Lê Duẩn, TP.Pleiku cả tháng nay bỗng mọc lên một chợ mai “dã chiến”. Mỗi ngày có hàng trăm lượt người kẹ tới xem những cây mai rừng được bọc kĩ, chở trên mô tô đem rao bán với giá trong khoảng vài trăm ngàn đồng đến vài triệu đồng/cây. Lúc chúng tôi hỏi nguồn gốc của những cây mai này, phần nhiều đều giải đáp đào trong vườn nhà, trong rẫy đem bán. Nhưng một số người có kinh nghiệm trồng mai kể rằng cực nhiều cây được đào trong rừng ra bởi nhiều năm nay đầu nậu đã vào tận các làng gạ mua bằng được những cây mai có thân to, dáng đẹp.

Mai rừng rao bán trên Facebook
Chỉ cần gõ vào mục kiếm tìm Google từ khóa “Mua cây mai rừng”
, chỉ sau 0,6 giây đã cho ra tới 28 triệu kết quả. Điều này chứng tỏ phong trào chơi mai ghép gốc nhớt ngày càng rộ. Chẳng hạn, một tài khoản có tên H.C.L trên trang Facebook tư nhân vừa qua thường rao bán những gốc mai rừng lớn. Trong đó, L. Rao một gốc mai rừng có hoành 100 cm (vòng đo thân cây – PV) với giá 4 triệu đồng, lôi kéo rộng rãi người vào Phân tích.
khi nghe chúng tôi hỏi về việc vào rừng đào vô tội vạ mai rừng về bán, anh è Văn Thăng, một người hay có những chuyến lội rừng cộng các bạn bè phán: “Thiếu gì, nhiều người thu gom, sắm cả trăm gốc mai rừng chở đi các tỉnh bán cho dân mê mai đấy chứ! Chỉ vài năm nữa, bói cũng ko ra sắc vàng của mai trong phổ quát cánh rừng. Muốn ngắm thì phải đi thật xa vào rừng sâu, xót thật!”.
Xót xa điệp khúc trồng, chết !
Chơi mai rừng bổ ích thế là chọn được gốc lớn, có lúc may còn chọn được cây mai có bộ rễ, dáng đẹp. Rộng rãi tay chơi chuyên nghiệp đã chọn cách tậu những gốc mai rừng có tuyến đường kính lớn, sau ấy về cưa ngắn lại rồi ghép những giống mai khác vào để chơi. Quá trình này rất kỳ công, từ chăm cho mai sống, phương pháp ghép, bón phân ra sao để cây vững mạnh, cho hoa đúng tết.
Anh Nguyễn vẻ vang, một người có thâm niên chơi mai ở TP.Pleiku nói: “Nói có vẻ thành quy trình vậy chứ rất khó, không dễ ăn đâu! Tôi mua gần chục cây nhưng rút cuộc chỉ chọn được 5 cây, số còn lại bị chết khi trồng.
mua mai rừng được cái là gốc lớn nhưng mai rừng bông không bền
, bông thưa nên mình phải ghép các loại mai khác vào. Phải mất từ 4 – 5 năm mới chơi được. Còn tạo nên một tác phẩm đẹp thì phải mất trong khoảng 6 – 7 năm. Kỳ công lắm!”.
cực nhiều cây mai rừng đưa về trồng đã bị chết do nhiều duyên cớ như thổ nhưỡng, khí hậu không hợp; không biết cách đào, cách trồng, chăm sóc… Chỉ một số gốc mai rừng hơi lớn chết khô trong chậu, anh Nguyễn Văn Tiếp, một thợ chăm mai lành nghề ở TP.Pleiku nói: “Đấy, khó sống hay ko cứ xem mấy gốc mai này là biết. Họ đem về gửi tôi chăm, nhìn gốc mai được đào thuần tuý như đào củ lang, củ mì tôi đã từ chối nhưng họ vật nài và bảo chết thì thôi nên tôi nhận. Cả mấy cây đều chết. Tiếc quá! Những cây này chắc phải 40 – 50 năm tuổi”.
Vẻ đẹp của mai rừng, lắm khi đã bị sự ích kỷ, sở hữu tính của con người xâm hại!